NADIA GETUIGT OVER HAAR GEDWONGEN OPNAME IN DE PSYCHIATRIE: "IK VOELDE ME OPGEJAAGD, VERNEDERD EN ONVEILIG"

Door het lint gaan, de controle over jezelf verliezen door te veel drank of drugs, een crisis doormaken. Het kan iedereen overkomen, zeker als je al psychisch kwetsbaar bent. Als de mensen in je omgeving op zo'n moment geen raad met je weten, kunnen ze vragen je op te nemen in de hulpverlening. Dat kan ook tegen je eigen wil in, als de procureur of de vrederechter dat zo besluiten. Hoe ingrijpend dat is, vertellen drie mensen die het meemaakten.  

Heb je bij het lezen van dit artikel nood aan een gesprek? 

Wie met vragen zit over zelfdoding kan terecht op de Zelfmoordlijn, op het gratis nummer 1813, of op zelfmoordlijn1813.be. Je kan ook 24/7 terecht bij Tele-Onthaal op het nummer 106, of via chat op www.tele-onthaal.be. Jongeren kunnen terecht bij Awel op telefoonnummer 102, of via chat op awel.be.

Nadia: "Ik werd vastgebonden op bed omdat ik te rusteloos was"

Op mijn 24e combineerde ik  2 jobs. Door te weinig slaap en teveel stress kwam ik in psychose. Mijn vriend bracht me naar een Paaz-afdeling in een algemeen ziekenhuis.

Ze hielden me daar een nacht, terwijl ik niet wist wat er aan de hand was. Die omgeving is heel druk. Ik had behoefte aan menselijk contact, maar dat was er niet. Ik werd vastgebonden op bed omdat ik te rusteloos was. Ik moest plassen, maar dat mocht niet. Ik riep de hele nacht, er kwam niemand. Ik voelde me opgejaagd, vernederd en onveilig. 

Als je de eerste keer in de zorg een negatieve ervaring hebt, ben je verloren. Dan wil je nooit meer terug. Na die ene vrijwillige opname ben ik nog 7 keer gedwongen opgenomen. Als ze zien dat je al een keer gedwongen bent opgenomen, doen ze makkelijk hetzelfde. 

Op een bepaald moment werd ik overgeplaatst. Verplegers van dat nieuwe ziekenhuis kwamen me ophalen en praatten met me. Wat een opluchting was dat! Dan voel je hoe cruciaal die eerste contacten zijn. 

Ik ontken niet dat ik zorg nodig heb en soms intensieve zorg. Ik ben dus dankbaar dat de Geestelijke Gezondheidszorg bestaat.  Als je die zorg met aandacht en betrokkenheid krijgt, en je je veilig voelt, kom je er veel sneller uit. Dat heb ik ervaren.

Dan kun je sneller naar huis en daar je leven weer op te pakken. Dan heb je ook niet altijd die 40 dagen nodig, die nu standaard zijn voor een gedwongen opname. Ikzelf heb bijvoorbeeld ook veel, soms jarenlange, goede periodes.

Vaak hebben gedwongen opnames te maken met agressie. Maar problemen met agressie zijn dan weer vaak het gevolg van wantrouwen en gebrek aan verbinding. Zodra je in een andere staat van bewustzijn bent, word je ontmenselijkt. Het is alsof naar het toilet moeten dan niet meer belangrijk is. Daar kunnen mensen agressief van worden. 

Hoe dan ook is het voor hulpverleners heel zwaar. Ze hebben weinig tijd, veel druk, weinig middelen. Mensen krijgen geen tijd meer om te zorgen voor elkaar.

Laura: "Ik heb niemand gezien, geen gesprekken of consultaties gehad"

Ik volgde al een hele tijd een traject om zwanger te worden. Dat lukte niet, wat mij heel verdrietig en depressief maakte. In die toestand deed ik impulsief een zelfmoordpoging, tot drie keer toe. Ik ging dan naar het ziekenhuis, kreeg medicatie en werd een paar uur later naar huis gestuurd. Zonder enige verdere behandeling.

De laatste keer kwam er weer een ambulance. Ik wilde niet mee omdat ik de vorige keren niet goed behandeld ben geweest. Ik voelde dat het ergste van mijn crisis over was. Maar de ambulanciers riepen de politie. Ik werd onder dwang meegenomen, geboeid, vastgehouden, zonder mijn familie.

Op basis van mijn crisis startten politie en procureur een gedwongen opname op. Ik kan me best indenken dat ze het veilig vonden om me een paar nachten op te nemen. Maar daar zat ik dan, in een kamertje in een psychiatrisch ziekenhuis. Het was weekend: ik heb niemand gezien, geen gesprekken gehad of consultaties met psychiaters. Hoewel ik na 2 uur echt gekalmeerd was. Een paar dagen later kwam de vrederechter. De psychiater adviseerde dat ik 40 dagen moest blijven, de wettelijk voorziene termijn. Die zei zelfs dat dat het minimum was.

Ik had misschien een crisisopname nodig, maar 40 dagen was absurd want ik had een hele goeie context, veel hulp en een goeie psycholoog. Ik was sneller en beter geholpen geweest met een korte opname om daarna terug te kunnen gaan naar mijn opvangnet. 40 dagen voor een paniekaanval was echt onnozel.

Dirk: "Het is goed dat het er is, maar alleen voor mensen die echt psychisch ziek zijn"

Toen ik 23 jaar was, stak mijn schizofrenie de kop op. Ik heb toen twee oude mensen aangevallen omdat ik dacht dat de duivel zich in hen vermomd had. De politie heeft me dan meegenomen en gedwongen laten opnemen. Ik was daar toen zelf tegen, omdat ik helemaal overtuigd was van mijn eigen realiteit: dat de duivel overal was en me probeerde te doden. Later ben ik gaan beseffen dat een gedwongen opname de juiste beslissing was. Anders was ik of iemand anders er al niet meer geweest.

Die opname heeft een half jaar geduurd en sindsdien moet ik aan een aantal voorwaarden voldoen, anders word ik weer verplicht opgenomen. Ik was heel ziek en ben dan ook dankbaar dat de gedwongen opname is gebeurd. Anders was er misschien echt iets ergs met mij gebeurd. Sindsdien woon ik begeleid waarbij ik twee keer per dag gecontroleerd word door iemand van de verpleegkundigen. Ik kan ook altijd met hen praten zodat ik blijf opgevolgd worden.

Ik denk dat gedwongen opnames echt nodig zijn voor mensen die echt psychisch ziek zijn. Het is goed dat het er is, maar alleen voor mensen die echt psychisch ziek zijn. Als ze dat niet zijn zouden ze beter ergens anders geholpen worden. Er mag niet meteen naar gedwongen opname gegrepen worden, gewoon omdat dat makkelijker is. Maar voor mij was het dus de juiste beslissing, besef ik vandaag.

*nvdr: sommige namen werden gewijzigd.

2023-05-29T04:18:17Z dg43tfdfdgfd